شرح زندگی نامه ابوریحان بیرونی

          میلاد 
            بازدید : 737
          1392/06/13
           نظرات (1)
        

ابوریحان محمد بن احمد بیرونی از دانشمندان بزرگ ایران که در علوم حكمت و اختر شناسی و ریاضیات و تاریخ و جغرافیا مقام شامخ داشته، در سال ۳۶۲ هجری قمری در منـطقه خارج از شهـر خوارزم بدنـیا آمد، و به هـمین دلیل او را بـیـرونی لقـب دادند.

در باب اصل و نسب و همچنين دوران کودکي او چندان اطلاعات دقيقي در دست نيست. گفته مي شود او در سن هفده سالگي نزد ابونصر منصور علوم اوليه را آموخت و آنجا بود که از حلقه اي که نيم درجه به نيم درجه مدرج بود استفاده نمود و ارتفاع خورشيدي نصف النهار را رصد کرد و بدين ترتيب عرض جغرافيايي زمين را به دست آورد. اين چنين شد که وي به دربار مامون خوارزمشاهي رفت و آنجا قرب و منزلت بسياري يافت. سپس چند سالي هم در دربار "شمس المعالي قابوس بن وشمگير" به سر برد.او در سال ۳۹۳ قمري، «خورشيد گرفتگي» را در گرگان رصد كرد و توانست با دقت بيشتري طول يك درجه از كمان نصف النهار را كه در روزگار مامون و در بغداد اندازه گيري شده بود را اندازه گيري كند. از ديگر اقدامات مهم علمي ابوريحان بيروني مي توان؛ ساخت حلقه ي بزرگ بر روي صفحه نصف النهار و ساخت نيم كره، جهت انجام تصويرگري در حل ترسيم مساله هاي مساحي را نام برد.

در حدود سال ۴۰۴ ه . ق به خوارزم مراجعت کرد، این رجعت همزان با تصرف خوارزم توسط سلطان محمود غزنوي بود. او در صدد برآمد تا ابوريحان را به قتل برساند اما شفاعت درباريان باعث شد تا اين نابغه بزرگ جهان اسلام جان سالم به در برد، اما سلطان محمود ابوریحان را در سال ۴۰۸ ه. ق. با خود به غزنه برد و بدین صورت دانشمند جوان همراه سلطان محمود به هندوستان رفت و اين مسافرت خود زمينه ساز شکوفايي علمي وی گردید؛ آن طور که در آنجا با حکما و علماي هند آشنا شد و زبان سانسکريت را از ايشان آموخت و اين چنين تمهيدات تاليف اثر ماندگارش "ماللهند" مهيا شد. جالب آنکه ابوريحان به نقاط مختلف هندوستان سفر کرد و در آنجا اقامت گزيد و عرض جغرافيايي حدود ۱۱ شهر هند را تعيين کرد.

پس از سلطان محمود پسرش سلطان مسعود نيز ابوريحان را مانند پدرش گرامي داشت به طوري كه بارورترين سالهاي زندگي اين دانشمند بزرگ سالهايي است كه در دربار سلطان مسعود بود. ابوريحان در اين مدت قانون مسعودي را به نام سلطان مسعود نوشت.

بیرونی تقریبا به تمام علوم زمان خود مسلط بود و همین طور در تمام شاخه‌های ریاضیات آن زمان دستی داشت. وی در جبر ، مثلثات ،‌ هندسه و نگاشت گنج‌نگاشتی ، مجموع سری‌ها ، آنالیز ترکیبی ، روش‌های حل معادلات جبری ، مسایل حل‌ناپذیر ریاضی مانند تثلیث زاویه ، قضیه سینوس ها در صفحه ، عددهای گنگ ،‌ مقاطع مخروطی و … پژوهش‌های فراوان داشت و آثار بزرگی از خود به جا گذاشت.

ابوریحان در طول ۷۷ سال زندگی خود حدود ۱۴۳ کتاب نوشت که از مهمترین کتابهای وی :

• تحقيق ماللهند: مجموعه اي از تجربه هاي ابوريحان بيروني از مذهب، آداب و رسوم هندي ها است كه وي در سفر خود به هندوستان و در جريان معاشرت با دانشمندان و حكيمان اين سرزمين به دست آورده است.

• قانون مسعودي: اين كتاب دانشنامه اي است راجع به ستاره شناسي، جغرافيا، هيات و رياضي در يازده بخش

• التفهيم لاوايل صناعت التحجيم: بيروني اين كتاب را در سال ۴۲۰ هجري در غزنين، درباه ستاره شناسي و اختر ماري نوشته است. وي دراين كتاب به بررسي طلوع و غروب خورشيد، چگونگي شب و روز، سپيده و شفق، ساعت ها، اندازه ي ميانه ي روز و منطقه البروج پرداخته است.

• الجماهر في معرفه الجواهر: بخش اول اين كتاب درباره ي سنگ هاي جواهر و بخش دوم آن شامل فلزهاست. ابوريحان در اين كتاب به ريشه شناسي نام «كاني ها» هم در زبان هاي مختلف پرداخته است.

• الصيدله في الطب: اين كتاب در خصوص داروشناسي نوشته شده است و فهرستي از ۷۲۰ گياه دارويي با نام عربي، فارسي، يوناني، زبان هندي و زبان هاي ديگري چون عبري، خوارزمي، طخاري و زابلي آورده شده است.

• آثار الباقيه عن القرون الخاليه: اين كتاب كه در باره شناخت زمان و گاهشماري نوشته شده است، به هشت فصل تقسيم مي شود كه عبارتند از: فصل اول؛ بررسي واحد گاهشماري يعني روز، فصل دوم؛ اشاره به سال هاي خورشيدي، قمري، يوناني و ايراني ونيز مفهوم كبيسه، فصل سوم؛ بررسي و بيان رويدادهاي مهم جهان همچون: طوفان نوح، تاريخ هجرت، تاريخ اعراب جاهلي، تاريخ خوارزم، تاريخ يزدگردسوم و تاريخ اسكندري، فصل چهارم ؛ نگارش افسانه ي اسكندر مقدوني. فصل پنجم؛ گاهشمار يهودي، فصل ششم؛ تاريخ شاهان كهن آشور، بابل، هخامنشي، اشكاني و ساساني، فصل هفتم؛ بحث جامع گاهشمار يهودي و فصل هشتم؛در رابطه با دين ها از جمله منداييان، زردشتيان، مانويان و مزدكيان است. البته در نيمه دوم كتاب نيز به جشن ها و روزهاي روزه داري ملت هاي گوناگون پرداخته است .

ابوريحان بيروني سرانجام پس از سال ها تحقيق در حوزه علوم مختلف و تاليف كتاب هاي زياد، در روز جمعه، دوم رجب سال ۴۴۲هجري، در سن ۷۷ سالگي، ديده از جهان بست.

فقيه ابوالحسن علي گويد : " آنگاه كه نفس در سينه او به شماره افتاده بود بر بالين وي حاضر آمدم. در آن حال پرسيد : حساب جدات فاسده را كه وقتي مرا گفتي - بازگوي كه چگونه بود؟ گفتم اكنون چه جاي اين سوال است؟ گفت اي مرد كدام يك از اين دو بهتر؟ اين مساله را بدانم و بميرم يا نادانسته و جاهل در گذرم؟ و من آن مساله بازگفتم - فرا گرفت و از نزد وي بازگشتم و هنوز قسمتي از راه را نپيموده بودم كه شيون از خانه او برخاست."

سخنی از ابوریحان بیرونی
تعصب چشم های بینا را نابینا و گوش های شنوا را ناشنوا می کند

برچسب ها فرهنگ و هنر , شرح زندگی نامه ابوریحان بیرونی ,

ارسال نظر برای این مطلب

	این نظر توسط علی قربانی در تاریخ 1392/06/13 و 21:13 دقیقه ارسال شده است

			با سلام خدمت مدیریت محترم اس ام اس تک ممنون از این که لین کباکس را در سایت خود قرار دادید درضمن دو بنر حـــرفه ای گیف و فلش شما طراحی شده و شنبه برایتان ارسال میشود پیروز باشید پاسخ : تشکر